Tại sao ngủ không sâu giấc hay nằm mơ? Giải pháp triệt để

Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe tinh thần và thể chất của con người. Tuy nhiên, nhiều người hiện nay đang gặp phải tình trạng ngủ không sâu giấc, hay mơ. Điều này có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như mệt mỏi, thiếu năng lượng, giảm khả năng tập trung và làm việc. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ và nâng cao sức khỏe của bản thân.

Ngủ không sâu giấc hay nằm mơ là gì?

Ngủ không sâu giấc là tình trạng giấc ngủ bị gián đoạn, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi khi thức dậy. Nằm mơ là hiện tượng trải nghiệm những hình ảnh, âm thanh, suy nghĩ trong khi ngủ, thường xảy ra ở giai đoạn ngủ chuyển động mắt nhanh (REM).

Sự khác biệt

Ngủ không sâu giấc:

• Giai đoạn ngủ REM bị gián đoạn, khiến bạn dễ thức giấc giữa đêm.
• Giấc ngủ chập chờn, không ngon giấc.
• Khi thức dậy, bạn cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng.

Nằm mơ:

• Xảy ra trong giai đoạn ngủ REM, thường là những giấc mơ ngắn và mơ hồ.
• Một số người có thể nhớ rõ giấc mơ, một số khác thì không.
• Nằm mơ không ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giấc ngủ.

Tuy nhiên, hai hiện tượng này có thể liên quan đến nhau:

Ngủ không sâu giấc có thể khiến bạn dễ gặp ác mộng hoặc mơ nhiều hơn. Nằm mơ nhiều cũng có thể khiến bạn khó ngủ sâu hơn.

Nguyên nhân ngủ không sâu giấc 

 Yếu tố tâm lý

Căng thẳng, stress, lo âu: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến ngủ không sâu giấc. Khi bạn lo lắng về một vấn đề nào đó, cơ thể sẽ tiết ra hormone cortisol khiến bạn khó ngủ và dễ thức giấc giữa đêm.

Trầm cảm: Trầm cảm có thể gây ra nhiều rối loạn giấc ngủ, bao gồm ngủ không sâu giấc, khó ngủ, và ngủ quá nhiều.

Rối loạn lo âu: Rối loạn lo âu cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bạn.

Thói quen sinh hoạt

Ngủ không đúng giờ: Việc ngủ không theo một lịch trình cố định có thể khiến đồng hồ sinh học của bạn bị rối loạn, dẫn đến khó ngủ và ngủ không sâu giấc.

Ngủ trưa quá nhiều: Ngủ trưa quá nhiều có thể khiến bạn khó ngủ vào ban đêm.

Sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại, máy tính, tivi có thể ức chế sản xuất melatonin – hormone giúp điều hòa giấc ngủ.

Ăn uống không khoa học: Ăn quá no hoặc uống nhiều cafe trước khi ngủ có thể khiến bạn khó ngủ.

Uống rượu bia: Rượu bia có thể khiến bạn dễ ngủ nhưng lại không giúp bạn ngủ sâu giấc.

Hút thuốc lá: Nicotine trong thuốc lá là chất kích thích có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

Môi trường ngủ

Tiếng ồn: Tiếng ồn từ bên ngoài hoặc trong nhà có thể khiến bạn khó ngủ và dễ thức giấc giữa đêm.

Ánh sáng: Ánh sáng quá chói hoặc quá tối đều có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

Nhiệt độ: Nhiệt độ phòng ngủ quá nóng hoặc quá lạnh cũng có thể khiến bạn khó ngủ.

Nệm và gối không thoải mái: Nệm và gối không phù hợp có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu và không ngủ ngon giấc.

Bệnh lý

Rối loạn giấc ngủ: Chứng ngưng thở khi ngủ, hội chứng chân không nghỉ, rối loạn nhịp sinh học,…

Bệnh tim mạch: Cao huyết áp, suy tim,…

Bệnh hô hấp: Hen suyễn, viêm phổi,…

Bệnh tiêu hóa: Trào ngược axit dạ dày, hội chứng ruột kích thích,…

Một số bệnh lý khác: Đái tháo đường, ung thư,…

Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ khiến bạn khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc.

Lưu ý:

• Danh sách này chỉ bao gồm một số nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến ngủ không sâu giấc.
• Nếu bạn thường xuyên ngủ không sâu giấc, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Biểu hiện 

Biểu hiện của ngủ không sâu giấc và hay nằm mơ:

Giấc ngủ

Khó ngủ: Cần nhiều thời gian để chìm vào giấc ngủ, thường xuyên trằn trọc, trăn trở.

Thức giấc nhiều lần trong đêm: Dễ dàng bị đánh thức bởi tiếng ồn nhỏ hoặc do bản thân không thoải mái.

Ngủ không sâu giấc: Giấc ngủ chập chờn, không ngon giấc, dễ mơ hoặc gặp ác mộng.

Thời gian ngủ ngắn: Ngủ ít hơn 7-8 tiếng mỗi đêm, hoặc cảm thấy không được nghỉ ngơi đầy đủ sau khi ngủ dậy.

Khi thức dậy

Mệt mỏi, thiếu năng lượng: Cảm thấy uể oải, thiếu sức sống, không muốn làm gì.

Giảm khả năng tập trung: Khó tập trung vào công việc, học tập, dễ bị mất tập trung, hay quên.

Cáu kỉnh, bực bội: Dễ nổi nóng, khó chịu, hay cáu gắt với người khác.

Đau đầu: Nhức đầu nhẹ hoặc nặng, thường xuất hiện vào buổi sáng sau khi thức dậy.

Khô miệng: Miệng cảm thấy khô rát, khó chịu.

Biểu hiện khác

Giảm cảm giác thèm ăn: Không muốn ăn uống, hoặc ăn uống không ngon miệng.

Tăng hoặc giảm cân: Cân nặng tăng hoặc giảm bất thường mà không do chế độ ăn uống hay tập luyện.

Giảm ham muốn tình dục: Mất hứng thú với chuyện tình dục.

Yếu cơ bắp: Cơ bắp yếu hơn bình thường, dễ mệt mỏi khi vận động.

Lưu ý:

• Không phải tất cả những người ngủ không sâu giấc và hay nằm mơ đều có đầy đủ các biểu hiện trên.
• Một số biểu hiện có thể do các nguyên nhân khác gây ra.
• Nếu bạn nghi ngờ mình đang bị ngủ không sâu giấc, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Ảnh hưởng của việc ngủ không sâu giấc 

Ảnh hưởng của việc ngủ không sâu giấc và hay nằm mơ:

Sức khỏe

Suy giảm hệ miễn dịch: Khi bạn ngủ không đủ giấc hoặc ngủ không sâu giấc, cơ thể sẽ sản xuất ít tế bào miễn dịch hơn, khiến bạn dễ mắc bệnh hơn.

Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Ngủ không đủ giấc có thể dẫn đến tăng huyết áp, cholesterol cao, và nhịp tim không đều, tất cả đều là những yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh tim mạch.

Tăng nguy cơ đột quỵ: Ngủ không đủ giấc có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do thiếu máu lên não.

Tăng nguy cơ béo phì: Ngủ không đủ giấc có thể ảnh hưởng đến hormone điều hòa sự thèm ăn, khiến bạn dễ ăn nhiều hơn và tăng cân.

Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường: Ngủ không đủ giấc có thể làm tăng nguy cơ kháng insulin, dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2.

Gây ra các vấn đề về tiêu hóa: Ngủ không đủ giấc có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, dẫn đến các vấn đề như trào ngược axit, táo bón, và tiêu chảy.

Tinh thần

Ảnh hưởng đến tâm trạng: Ngủ không đủ giấc có thể khiến bạn cảm thấy buồn bã, cáu kỉnh, lo lắng, và dễ bị kích động.

Giảm khả năng tập trung: Ngủ không đủ giấc có thể khiến bạn khó tập trung, hay quên, và dễ mắc sai lầm.

Giảm khả năng ghi nhớ: Ngủ không đủ giấc có thể ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ và học tập.

Tăng nguy cơ trầm cảm: Ngủ không đủ giấc có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm.

Chất lượng cuộc sống

Giảm hiệu quả công việc: Ngủ không đủ giấc có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, và khó có thể tập trung vào công việc.

Ảnh hưởng đến các mối quan hệ: Ngủ không đủ giấc có thể khiến bạn dễ cáu kỉnh, bực bội, và ảnh hưởng đến các mối quan hệ với người thân, bạn bè và đồng nghiệp.

Giảm chất lượng giấc ngủ: Ngủ không sâu giấc có thể dẫn đến một vòng luẩn quẩn, khiến bạn càng khó ngủ hơn.

Lưu ý:

• Mức độ ảnh hưởng của việc ngủ không sâu giấc và hay nằm mơ có thể khác nhau ở mỗi người.
• Nếu bạn nghi ngờ mình đang bị ảnh hưởng bởi việc ngủ không sâu giấc, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Cách khắc phục

Cách khắc phục khi ngủ không sâu giấc và hay nằm mơ:

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

Ngủ đúng giờ, ngủ đủ giấc: Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, kể cả vào cuối tuần. Nên ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm cho người trưởng thành.

Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại, máy tính, tivi có thể ức chế sản xuất melatonin – hormone giúp điều hòa giấc ngủ. Nên tắt các thiết bị điện tử ít nhất 1 giờ trước khi ngủ.

Tạo môi trường ngủ thoải mái: Giữ phòng ngủ yên tĩnh, tối và mát mẻ. Sử dụng rèm cửa hoặc bịt mắt để chặn ánh sáng. Sử dụng quạt hoặc máy điều hòa để điều chỉnh nhiệt độ phòng phù hợp.

Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên có thể giúp bạn ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, nên tránh tập thể dục quá gần giờ ngủ.

Tránh ăn uống và uống cafe trước khi ngủ: Nên ăn tối ít nhất 2 giờ trước khi ngủ. Hạn chế uống caffeine, rượu bia, và nicotine trước khi ngủ.

Thư giãn trước khi ngủ: Đọc sách, nghe nhạc nhẹ nhàng, hoặc tắm nước ấm có thể giúp bạn thư giãn và dễ ngủ hơn.

Giải quyết căng thẳng, stress

Tập yoga, thiền, hoặc các bài tập thư giãn khác: Yoga, thiền, và các bài tập thư giãn khác có thể giúp bạn giảm căng thẳng, lo âu, và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Trò chuyện với người thân hoặc bạn bè: Chia sẻ những lo lắng, phiền muộn của bạn với người thân hoặc bạn bè có thể giúp bạn giải tỏa căng thẳng và cảm thấy thoải mái hơn.

Tham gia các hoạt động giải trí: Tham gia các hoạt động giải trí mà bạn yêu thích có thể giúp bạn thư giãn và giảm căng thẳng.

Điều trị bệnh lý (nếu có)

Nếu bạn nghi ngờ mình đang mắc một bệnh lý nào đó khiến bạn ngủ không sâu giấc, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Một số mẹo khác

Uống trà thảo mộc: Một số loại trà thảo mộc như hoa cúc, hoa oải hương, và valerian có thể giúp bạn thư giãn và dễ ngủ hơn.

Sử dụng tinh dầu: Một số loại tinh dầu như hoa oải hương, cam bergamot, và gỗ đàn hương có thể giúp bạn thư giãn và dễ ngủ hơn.

Ngủ trưa ngắn: Ngủ trưa ngắn 15-20 phút có thể giúp bạn bớt buồn ngủ vào ban đêm và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Tránh ngủ quá nhiều: Ngủ quá nhiều có thể khiến bạn khó ngủ vào ban đêm.

Nếu bạn đã áp dụng các biện pháp trên mà tình trạng ngủ không sâu giấc và hay nằm mơ vẫn không cải thiện, hãy đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Bài viết đã cung cấp cho bạn thông tin về nguyên nhân, biểu hiện, ảnh hưởng và cách khắc phục tình trạng ngủ không sâu giấc, hay mơ. Hy vọng bạn đã có được những kiến thức hữu ích để cải thiện chất lượng giấc ngủ của bản thân. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng này, hãy áp dụng những biện pháp khắc phục được chia sẻ trong bài viết này.

 Hãy chia sẻ bài viết này cho bạn bè và người thân của bạn để họ cũng có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ của mình. Bạn cũng có thể để lại bình luận dưới bài viết để chia sẻ kinh nghiệm của bản thân về việc khắc phục tình trạng ngủ không sâu giấc, hay mơ.